Η νόσος του Πάρκινσον
Γενικά
Η νόσος του Πάρκινσον είναι μία περίπλοκη νευρολογική πάθηση που υφίσταται για μεγάλο χρονικό διάστημα και επιδεινώνεται με την πάροδο του χρόνου.
Πόσο συχνή είναι;
Δεν είναι καθόλου σπάνια. Στην Ελλάδα, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας τα διεθνή στατιστικά μεγέθη, πρέπει να πάσχουν περίπου 20.000 άτομα και κάθε χρόνο να εμφανίζονται περίπου 1.500 νέες περιπτώσεις. Η ηλικία έχει άμεση συσχέτιση με την έναρξη των συμπτωμάτων.
Συνήθως βλάπτονται άτομα ηλικίας μεγαλύτερης των 50 ετών. Εν τούτοις ένα ποσοστό 5-10% των ασθενών είναι ηλικίας μικρότερης των 40 ετών.
Πότε ανακαλύφθηκε;
Προφανώς από πολύ παλαιά. Η πρώτη όμως γλαφυρή περιγραφή μερικών βασικών συμπτωμάτων της νόσου έγινε το 1817 από τον James Parkinson, ένα Άγγλο γιατρό και γεωλόγο, που την ονόμασε “τρομώδη παράλυση”.
Ποια είναι η αιτία της νόσου;
Η νόσος του Πάρκινσον εμφανίζεται όταν βλαφτεί μία ομάδα νευρικών κυττάρων που βρίσκονται σε μία περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται “μέλαινα ουσία” και παράγουν την ντοπαμίνη. Η ντοπαμίνη μεταφέρει σήματα από την μέλαινα ουσία στον επόμενο ενδιάμεσο σταθμό-κόμβο του εγκεφάλου που ονομάζεται “ραβδωτό σώμα” και αυτό με την σειρά του σε έναν επόμενο σταθμό. Το κύκλωμα μέλαινας ουσίας και ραβδωτού σώματος αποτελεί μέρος ενός μεγαλύτερου κυκλώματος με πολλούς ενδιάμεσους κόμβους , που βρίσκεται στο κέντρο του εγκεφάλου και το οποίο επεξεργάζεται συνεχώς διάφορα χαρακτηριστικά των κινήσεων του ανθρωπίνου σώματος. Το γιατί χάνονται οι νευρώνες της μέλαινας ουσίας αποτελεί ένα πολύπλοκο και συνεχώς εξελισσόμενο θέμα συζητήσεων στην διεθνή βιβλιογραφία.
Οι σπουδαιότερες θεωρίες μιλούν:
– για την επίδραση διαφόρων βλαπτικών παραγόντων που βρίσκονται είτε στο περιβάλλον είτε και μέσα στο ανθρώπινο σώμα (τοξίνες, διάφορα ασταθή και εν δυνάμει βλαπτικά μόρια που λέγονται “ελεύθερες ρίζες”),
– για διαταραχές των οργανιδίων του νευρικού κυττάρου που λέγονται “μιτοχόνδρια”,
– για μηχανισμούς επιταχυνόμενης γήρανσης των νευρώνων λόγω “ευπάθειας”συσσώρευσης στο κύτταρο διαφόρων προϊόντων που σε κανονικές συνθήκες θα έπρεπε να αποβληθούν (πρωτεϊνικά μόρια) και
– για γενετικούς παράγοντες που ευθύνονται ή προδιαθέτουν στην ευπάθεια αυτή.