1. H «ιδιοπαθής» νόσος του Πάρκινσον δεν παρουσιάζεται και ούτε εξελίσσεται με τον ίδιο τρόπο σε όλους. Είναι διαφορετική από άνθρωπο σε άνθρωπο. Η διαφορετικότητα αυτή έχει να κάνει με πάρα πολλούς παράγοντες. Για παράδειγμα , η γενετική φαίνεται να παίζει έναν πολύ μεγαλύτερο ρόλο από ότι πιστεύαμε αρχικά. Συνεπώς είναι λάθος να παρακολουθούμε περιστατικά Πάρκινσον από διάφορους μή επίσημους τόπους στο διαδίκτυο και να νομίζουμε ότι θα μας συμβούν και εμάς τα ίδια. Σε ιστοσελίδες όπως η της European Parkinson’s Disease Association και η του Ιδρύματος Michael Fox μπορείτε να αντλήσετε χρήσιμες πληροφορίες.

2. Ένας σοβαρός παράγοντας που πιθανά μπορεί να καθυστερήση την εξέλιξη της νόσου του Πάρκινσον και να βελτιώσει θεαματικά την ζωή του Παρκινσονικού είναι η άσκηση! Οι ασκήσεις βελτιώνουν την φυσική κατάσταση και την ισορροπία και άρα ελαττώνουν την πιθανότητα πτώσεων, βοηθούν στην πρόληψη της οστεοπώρωσης , προλαβαίνουν τις εκφυλιστικές αρθροπάθειες και τους πόνους που τις συνοδεύουν, βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς και των αγγείων, βοηθούν στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού, και τέλος βελτιώνουν την λειτουργία του πεπτικού με επακόλουθο την καλύτερη απορρόφηση των φαρμάκων, την αύξηση της απόδωσης του ασθενούς και την καλύτερη ποιότητα ζωής του.

3. Πόνοι, δυσκοιλιότητα, άγχος, κακοδιαθεσία, συχνοουρία, κόπωση, είναι πολύ πιθανό να αποτελούν συμπτώματα της Πάρκινσον. Συμπεριλαμβάνονται στα αποκαλούμενα μη-κινητικά συμπτώματα και αποτελούν σοβαρούς παράγοντες κακής ποιότητας ζωής. Τα συμπτώματα αυτά συμβαίνει συχνά να παρουσιάζονται ή να εντείνονται παροδικά, όταν πέφτει η δράση των αντιπαρκινσονικών φαρμάκων, ή να εμφανίζονται τις πρώτες πρωινές ώρες τότε που τα επίπεδα των αντιπαρκινσονικών φαρμάκων στον οργανισμό, έχουν μειωθεί σημαντικά. Συχνά δε προηγούνται για λίγο ή και συμπίπτουν με την διακύμανσεις των κινητικών συμπτωμάτων της Πάρκινσον, όπως είναι η τρεμούλα, η βραδυκινησία και η δυσκαμψία. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται να αναζητήσουμε την αιτία των διακυμάνσεων αυτών και να λάβουμε κάποια μέτρα. Άρα τα συμπτώματα αυτά θα πρέπει συζητηθούν αρχικά με τον θεράποντα νευρολόγο. Η αναγνώριση τους καθώς και η καταγραφή της ώρας που εμφανίζονται, είτε από τον ασθενή η/και την οικογένεια, είναι βασική προϋπόθεση για μία γόνιμη επικοινωνία με τον γιατρό.

4. Φαίνεται ότι η λειτουργία του πεπτικού και η διατροφή να παίζουν σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των διακυμάνσεων αυτών. Για παράδειγμα η δυσκοιλιότητα και ή λήψη λεβοντόπα μετά απο ένα γεύμα πιθανά να αποδυναμώνουν την δράση του φαρμάκου λόγω κακής απορρόφησης και ανταγωνισμού της τροφής με το φάρμακο. Σήμερα θεωρούμε ότι η λειτουργία του πεπτικού διατράσσεται πολύς νωρίς, στα αρχικά στάδια της νόσου, ακόμη και πρίν την εμφάνιση των βασικών κινητικών συμπτωμάτων. Υπάρχουν δε σημαντικές ενδείξεις που υποστηρίζουν ότι η Πάρκινσον πιθανά ξεκινά από το πεπτικό και μετά διασπείρεται στο νευρικό σύστημα.

5. Υπνηλία κατά την διάρκεια της μέρας, ψευδαισθήσεις, παρορμητική συμπεριφορά (τυχερά παιχνίδια, υπερβολικά έξοδα,μονομερής διαχείρηση του χρόνου κλπ), προβλήματα στον ύπνο, αλλά και απάθεια είναι συμπτώματα τα οποία μπορεί να οφείλονται στα αντιπαρκινσονικά φάρμακα, ή στην σχετικά απότομη διακοπή τους (απάθεια) και να χρειαστεί να τροποποιήσουμε την φαρμακευτική αγωγή για να τα αντιμετωπίσουμε. Μία συχνή διαταραχή του ύπνου εμφανίζεται κατά το στάδιο των ονείρων. Ο ασθενής βλέπει απειλητικά όνειρα και αντιδρά με φωνές και κινήσεις. Σπάνια μπορεί να πέσει από το κρεβάτι ή και να χτυπήσει την/τον παρακειμώμενο σύντροφο.

6. Νέες απόψεις υποστηρίζουν την όσο νωρίτερα έναρξη της φαρμακευτικής, αντιπαρκινσονικής αγωγής. Οι διάφορες απόψεις καθυστέρησης χορήγησης σε νέους ασθενείς, του βασικού φαρμάκου δηλαδή της λεβοντόπα φαίνεται να χάνουν έδαφος. Τούτο γιατί τα φάρμακα που αρχικά προτείνονται αντί της λεβοντόπα, φαίνεται ότι έχουν ασθενέστερη αντιπαρκινσονική δράση και αρκετές σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργεις. Επιπλέον αποτελέσματα από μακροχρόνιες μελέτες δεν δείχνουν ότι προκύπτει σοβαρό τελικό όφελος αν ξεκινήσουμε θεραπεία με τα φάρμακα αυτά. Άρα η θεωρία της «οικονομίας λεβοντόπα» μάλλον δοκιμάζεται και τείνει να αντικατασταθεί με τρόπους βελτιωμένης χορήγησης της λεβοντόπα.

7. Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν πολλές θεραπευτικές εξελίξεις. Φάρμακα που τροποποιούν την εξέλιξη της νόσου, νέες τεχνικές χορήγησης φαρμάκων, θεραπείες με βλαστοκύτταρα και άλλους παράγοντες, φάρμακα για τα μή-κινητικά συμπτώματα της νόσου του Πάρκινσον που δεν ανταποκρίνονται στην αντιπαρκινσονική αγωγή, αλλά και βελτιωμένη τεχνικά χειρουργική αντιμετώπιση της πάθησης συχνά σε νωρίτερα στάδια της νόσου, πρόκειται σύντομα νάρθουν στο προσκήνιο.

8. Πρόσφατα ερευνητικά δεδομένα υποστηρίζουν ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του γαστρεντερικού συστήματος και της νόσου του Parkinson. Παθολογοανατομικές μετά θάνατο, μελέτες σε ασθενείς παρέχουν ενδείξεις ότι η νόσος του Πάρκινσον μπορεί να ξεκινήσει στο έντερο και αργά να προχωρήσει προς τον εγκέφαλο. Ωστόσο η άποψη αυτή χρειάζεται να αποδειχθεί. Επιπλέον, υπάρχουν πολλά συμπτώματα από το πεπτικό όπως η δυσκοιλιότητα που εμφανίζονται από νωρίς ακόμη και πρίν τα κινητικά συμπτώματα της Πάρκινσον.

9. Η ανακάλυψη ότι η παρουσία ενός μικροβίου στο έντερο που ονομάζεται Ελικοβακτηρίδιο του Πυλωρού (H. Pylori) θα μπορούσε να προκαλεί γαστρεντερική νόσο και επίσης να οδηγήσει σε σχηματισμό έλκους ήταν μία από τις πιο σημαντικές παρατηρήσεις των τελευταίων χρόνων στη σύγχρονη γαστρεντερολογία. Γιατί όμως, η λοίμωξη από H. Pylori αφορά τους ασθενείς με την νόσο του Πάρκινσον, ειδικά αν 2 στους 3 άνθρωπους στον πλανήτη φέρουν το μικρόβιο στον εντερικό τους σωλήνα; Νεώτερα δεδομένα υποστηρίζουν ότι αν το μικρόβιο (H. Pylori) αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να επηρεάσει την απορρόφηση των φαρμάκων για τη νόσο του Πάρκινσον, και συνεπώς να επηρεάζει την συνολική ανταπόκριση στην αγωγή.

10. Το 2006, ένα σημαντικό άρθρο από τους Pierantozzi και συνεργάτες δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Neurology. Οι ερευνητές, με έδρα τη Ρώμη, διέγνωσαν και αντιμετώπισαν με φαρμακευτική αγωγή τη λοίμωξη από H. Pylori σε Παρκινσονικούς ασθενείς, εκριζώνοντας το μικρόβιο αυτό. Το αποτέλεσμα ήταν να βελτιωθεί η απορρόφηση της λεβοντόπα καθώς επίσης και η κινητική τους κατάσταση (αύξηση του χρόνου χωρίς παρκινσονικά συμπτώματα-χρόνος “on”) Αργότερα, το 2008, σε ένα άρθρο του Lee και οι συνεργάτες του από το Ιατρικό Κέντρο της Samsung στην Κορέα, επιβεβαίωσε αυτά τα αποτελέσματα. Η έναρξη της δράσης της λεβοντόπα, ο χρόνος “on” δηλαδή η διάρκεια ευεργετικής δράσης των φαρμάκων, και οι κλίμακες αναπηρίας της νόσου του Πάρκινσον βελτιώθηκαν σε σημαντικό βαθμό, στην ομάδα που υποβλήθηκε σε αγωγή για λοίμωξη H. Pylori.

11. Παρόμοιες ανακοινώσεις έγινα στο Συνέδριο της Διεθνούς Εταιρείας Κινητικών Διαταραχών στο Σίδνεϊ της Αυστραλίας το 2013 από μία ερευνητική μια ομάδα από τη Μαλαισία.

12. Επίσης οι Nielsen και οι συνεργάτες του το 2012 υπέθεσαν ότι οι χρόνιες λοιμώξεις ελικοβακτηριδίου του πυλωρού και η γαστρίτιδα, θα μπορούσε πιθανώς να συνδέονται με τον κίνδυνο ανάπτυξης της νόσου του Πάρκινσον, αν και υπήρχαν πολλά μεθοδολογικά προβλήματα τα οποία εμπόδιζαν εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων.

13. Όμως τι γίνεται με άλλα βακτήρια του εντέρου? Φαίνεται ότι στο λεπτό έντερο δημιουργείται μία υπερανάπτυξη των πληθυσμών των βακτηριδίων η οποία ονομάζεται με το αρτικόλεξο SIBO (Small Intestine Bacteria Overgrowth- Υπερανάπτυξη Βακτηριδίων του Λεπτού Εντέρου) και σχετίζεται με τη νόσο του Πάρκινσον. Οι Fasano και οι συνεργάτες του το 2013 δημοσίευσαν μια μελέτη η οποία έδειξε ότι οι Παρκινσονικοί ασθενείς με Υπερανάπτυξη Βακτηριδίων του Λεπτού Εντέρου είχαν διαταραχές κινητικότητας με μεγάλα διασήματα “off”, πιο καθυστερημένη έναρξη της δράσης των αντιπαρκινσονικών φαρμάκων, και περισσότερες αποτυχίες της δόσης. Ανέφεραν επίσης ότι η εξάλειψη της βακτηριακής υπερανάπτυξης βελτίωσε τα συμπτώματα χωρίς να διαταράσσει τη φαρμακοκινητική της φαρμακευτικής αγωγής της νόσου του Parkinson.

14. Η πιο πρόσφατη μελέτη για τα βακτήρια του εντέρου και της Πάρκινσον, δόθηκε στη δημοσιότητα από μια Φινλανδική ομάδα με επικεφαλής τον Δρ Scheperjans. Οι συγγραφείς της μελέτης επισημαίνουν ότι οι «εντερική μικροχλωρίδα αλληλεπιδρά με το αυτόνομο και κεντρικό νευρικό σύστημα μέσω διαφορετικών οδών και ότι αυτές οι περιοχές είναι επιρρεπείς σε ανάπτυξη παθολογοανατομικού υποστρώματος τύπου Πάρκινσον». Οι ερευνητές μελέτησαν 72 ασθενείς με PD και 72 υγειείς και διαπίστωσε ότι το βακτηρίδιο Prevotellaceae μειώθηκε κατά 77,6% στα κόπρανα. Επιπλέον, ένα άλλο βακτήριο που ονομάζεται Εντεροβακτηριοειδές σχετίζεται με θέματα ισορροπίας και βάδισης, αν και το εύρημα αυτό ήταν πολύ λιγότερο ισχυρό από εκείνο του Prevotellaceae. Εικάζεται ότι αυτές οι αλλαγές οφείλονται είτε στην ίδια τη νόσο, τα αντιπαρκινσονικά φάρμακα, ή άλλους παράγοντες και μελλοντικά θα χρειαστούν περισσότερες μελέτες προκειμένου να ξεκαθαρίσουν τα ζητήματα αυτά.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
– Εάν λοιπόν κάποιος ασθενής βιώνει κινητικές διακυμάνσεις που δεν μπορούν να ελεγχθούν με προσαρμογή της φαρμακοθεραπείας και των συνηθειών του, θα πρέπει να ζητήσετε από το γιατρό του να ελέγξει με ένα τεστ αναπνοής την πιθανή παρουσία λοίμωξης από H. Pylori.
– Η απόφαση για τη θεραπεία του ελικοβακτηριδίου του πυλωρού πρέπει να γίνεται σε συνεννόηση τόσο με το ειδικό γαστρεντερολόγο και το νευρολόγο, ιδίως δεδομένου ότι η μόλυνση εμφανίζεται συνήθως στο 2/3 του πληθυσμού, και πιθανά να χρειαστούν και άλλες διαγνωστικές εξετάσεις.